Najczęstszą przyczyna bolesności i uszkodzenia brodawek jest nieprawidłowy sposób karmienia
- zbyt płytkie ssanie piersi,
- wciąganie warg w czasie jej ssania,
- nieprawidłowe układanie języka
Inne przyczyny:
- podawanie smoczka, którego ssanie istotnie zaburza ssanie piersi
- nawał, zastój pokarmu w wyniku, którego z powodu obrzękniętej brodawki, dziecko nie może uchwycić głęboko piersi
- zbyt krótkie wędzidełko języka u dziecka
- zbyt częste mycie piersi przed karmieniem
Postępowanie:
Oceń i pilnie popraw technikę karmienia!
- zaczynaj karmienie od piersi, która jest mniej bolesna
- przed karmieniem możesz odciągnąć nieco pokarmu ręcznie, aby pobudzić wypływ mleka
- zmieniaj pozycje do karmienia
- smaruj brodawki pokarmem po karmieniu i pomiędzy nimi, wietrz, odkrywaj
piersi, wystaw je na działanie słońca lub osuszaj np. suszarką do włosów
Nieprawidłowe postępowanie z poranionymi brodawkami może doprowadzić do zakażeń bakteryjnych oraz grzybiczych co w dalszej konsekwencji może prowadzić do zapalenia piersi. Najczęściej zakażenia są powodowane przez gronkowce (Streptococcus Aureus). Ryzyko zapalenia piersi wówczas wzrasta, ponieważ zakażenie może rozprzestrzeniać się w głąb piersi. Brodawka taka jest bolesna, zaczerwieniona i obrzęknięta, a dodatkowo stwierdza się obecność ropnej wydzieliny. Zalecane jest płukanie rany przegotowaną ciepłą wodą lub naparem szałwii po karmieniach, raz dziennie przemywanie delikatnym mydłem i stosowanie antyseptyku (4-5 razy dziennie przez 5 do 7 dni). Warto też zlecić wymaz z rany przed rozpoczęciem leczenia a w razie potrzeby zastosować dodatkowo leczenie miejscowe antybiotykiem zgodnie z antybiogramem. Inne metody wspomagające leczenie brodawek to: smarowanie własnym pokarmem (właściwości nawilżające i antybakteryjne), stosowanie maści i kremów z lanoliną (właściwości uelastyczniające skórę, zawierające substancje aktywne przyspieszające proces gojenia), stosowanie muszli ochronnych między karmieniami (chronią podrażnioną tkankę, zapewniają dopływ powietrza, zapobiegają przyklejaniu się strupa do wkładki laktacyjnej), stosowanie ciepłych i mokrych okładów (zmniejsza dolegliwości bólowe, chroni przed wysychaniem strupa), opatrunki żelowe ( zapobiegają utracie wody ze skóry)
Zakażenia grzybicze najczęściej powoduje Candida albicans. Objawy są różnorodne: zaczerwieniona lub różowa, błyszcząca się brodawka, często zauważalne są linijne pęknięcia u podstawy brodawki, czasami złuszczający się naskórek, z białawym nalotem, a niekiedy zarażona skóra nie różni się znacząco od zdrowej skóry. Jednak zawsze obecnym objawem jest kłujący, bardzo silny ból w trakcie i nawet pomiędzy karmieniami. Leczenie należy zacząć od pobrania wymazu w kierunku Candida albicans i posiewu pokarmu, jednak nie zawsze wynik jest miarodajny ze względu na niektóre składniki pokarmu (laktoferyna). U dziecka można zaobserwować pleśniawki w jamie ustnej, dlatego też zawsze należy leczyć matkę i dziecko, nawet jeżeli u jednego z nich nie stwierdzono objawów zakażenia. W czasie leczenia grzybicy obowiązują szczególne zasady higieny. Przede wszystkim dokładne i częste mycie rąk (również dziecku) oraz wycieranie ich papierowym ręcznikiem. Po każdym karmieniu należy zastosować świeże wkładki laktacyjne oraz codziennie zmieniać bieliznę. Trzeba pamiętać także o obcinaniu krótko paznokci oraz częstym praniu ręczników i ubrań w gorącej wodzie a następnie prasowaniu gorącym żelazkiem. Dziecku trzeba myć pupę czystą wodą (nie używać chusteczek nawilżanych) a po tygodniu leczenia należy wymienić butelki i smoczki.
